เมื่อวันที่ 17 เมษายน 2025 ตามเวลาท้องถิ่น ศาลรัฐบาลกลางในรัฐเวอร์จิเนียของสหรัฐฯ ตัดสินว่า Google ใช้อำนาจผูกขาดในธุรกิจโฆษณาออนไลน์อย่างผิดกฎหมาย ถือเป็นชัยชนะครั้งสำคัญของกระทรวงยุติธรรมสหรัฐฯ (DOJ) ที่ยื่นฟ้อง Google ว่าควบคุมตลาดมากเกินไปจนทำให้คู่แข่งแข่งขันไม่ได้ และส่งผลเสียต่อเจ้าของเว็บไซต์และผู้ใช้ทั่วไป
Google ผูกขาดยังไง?
ธุรกิจโฆษณาออนไลน์ของ Google มีขนาดใหญ่ถึง 31,000 ล้านดอลลาร์ โดยมีระบบที่เรียกว่า ad tech stack คอยเชื่อมโยงระหว่าง “เจ้าของเว็บไซต์” ที่เปิดพื้นที่ขายโฆษณา และ “ผู้ลงโฆษณา” ที่จ่ายเงินเพื่อให้โฆษณาของตนไปแสดงตามเว็บไซต์ต่าง ๆ
ศาลระบุว่า Google ใช้ประโยชน์จากการที่ตัวเองควบคุมทั้งสองฝั่งของตลาดนี้ โดยบังคับให้เจ้าของเว็บไซต์ต้องใช้ระบบของ Google ทั้งหมด เช่น ตัวจัดการโฆษณาและตลาดแลกเปลี่ยนโฆษณา ทำให้เกิดการผูกขาด ไม่เปิดโอกาสให้ระบบของคู่แข่งได้แข่งขันอย่างเท่าเทียม
อะไรคือผลกระทบ?
คำตัดสินนี้อาจทำให้ Google ต้อง “แยก” ส่วนหนึ่งของธุรกิจโฆษณาออกจากกัน หรือถูกจำกัดวิธีการดำเนินธุรกิจในบางด้าน เช่น ห้ามผูกระบบบางอย่างเข้าด้วยกัน หรือห้ามใช้ข้อมูลจากฝั่งหนึ่งไปกดดันอีกฝั่งหนึ่ง
แม้จะยังไม่ถึงขั้นสั่งให้แยกบริษัทในทันที แต่คำตัดสินนี้ก็อาจกลายเป็นแรงผลักดันให้หน่วยงานทั่วโลกเร่งจัดการกับ Big Tech รายอื่น ๆ ด้วย เช่น Meta, Apple หรือ Amazon
Google โต้กลับว่าอย่างไร?
Google ยอมรับว่าศาลตัดสินให้ DOJ ชนะในบางประเด็น แต่บริษัทก็ชี้ว่าศาลไม่ได้เห็นด้วยทั้งหมด โดยเฉพาะในเรื่องเครื่องมือสำหรับผู้ลงโฆษณา และการซื้อกิจการในอดีตอย่าง DoubleClick ซึ่งศาลมองว่าไม่ใช่การทำลายการแข่งขัน
โฆษกของ Google ระบุว่าจะยื่นอุทธรณ์คำตัดสินส่วนที่แพ้ และยืนยันว่าเครื่องมือของตนนั้นง่ายต่อการใช้งาน ราคาย่อมเยา และเป็นที่นิยมเพราะมีประสิทธิภาพ ไม่ใช่เพราะการผูกขาด
เสียงจากนักวิจารณ์และนักการเมือง
กลุ่มเฝ้าระวังเทคโนโลยีหลายฝ่าย รวมถึงนักการเมืองเช่นวุฒิสมาชิกเอลิซาเบธ วอร์เรน ต่างยกย่องคำตัดสินนี้ว่าเป็น “ชัยชนะของประชาชน” หลังจาก Google ถูกกล่าวหามานานว่าใช้อำนาจเหนือเกินควรในโลกโฆษณาดิจิทัล จนสื่อและธุรกิจขนาดเล็กได้รับผลกระทบอย่างหนัก
สรุปง่าย ๆ
-
ศาลตัดสินว่า Google ผูกขาดธุรกิจโฆษณาออนไลน์ผิดกฎหมาย
-
อาจนำไปสู่การคุมเข้มหรือแยกบางธุรกิจออกจากกัน
-
เป็นชัยชนะของรัฐบาลสหรัฐฯ และส่งสัญญาณแรงต่อ Big Tech ทั่วโลก
-
Google เตรียมอุทธรณ์และยืนยันว่าตนแข่งขันอย่างยุติธรรม
ข่าวนี้ถือเป็นอีกก้าวใหญ่ในการควบคุมอำนาจของบริษัทเทคโนโลยีขนาดใหญ่ ที่หลายฝ่ายมองว่าเติบโตเกินควบคุมและเริ่มบิดเบือนการแข่งขันในตลาดดิจิทัลทั่วโลก
ที่มา : Google is an online advertising monopoly, judge rules | CNN Business
