Mark Zuckerberg ซีอีโอของ Meta ให้การต่อหน้าศาลกลางในกรุงวอชิงตัน ดี.ซี. เมื่อวันจันทร์ที่ผ่านมา เพื่อต่อสู้กับคดีที่คณะกรรมการการค้าสหรัฐฯ (Federal Trade Commission – FTC) ยื่นฟ้องบริษัท ฐานละเมิดกฎหมายแข่งขันเสรีผ่านการเข้าซื้อกิจการ Instagram และ WhatsApp โดย FTC ต้องการให้ Meta แยกกิจการหลักออกจากกัน อ้างว่าการซื้อแอปทั้งสองคือความพยายาม “ขจัดการแข่งขัน” ในตลาดโซเชียลมีเดีย
Zuckerberg ปรากฏตัวในชุดสูทสีเข้ม ผูกไทสีฟ้าอ่อน และเป็นพยานคนแรกของฝั่งจำเลย เขายืนยันว่าการเข้าซื้อ Instagram เมื่อปี 2012 ไม่ได้มีเจตนาเพื่อผูกขาดตลาด แต่เป็นเพราะต้องการเทคโนโลยีกล้องที่โดดเด่นของแพลตฟอร์มดังกล่าว พร้อมยอมรับว่าอีเมลที่เขาเคยส่งในปี 2011 และ 2012 ซึ่งระบุว่า Instagram “เติบโตเร็วมาก” และ “เราตามหลังพวกเขามากจนไม่เข้าใจว่าเราตามอยู่ไกลแค่ไหน” เป็นเพียงบทสนทนาเบื้องต้น และไม่ได้สะท้อนเจตนาในการลดการแข่งขัน
ด้าน FTC ยกหลักฐานว่า Meta จ่ายเงินสูงเกินจริงเพื่อครอบครองกิจการทั้งสอง โดยชี้ว่าการจ่ายเงิน 1 พันล้านดอลลาร์สำหรับ Instagram และ 19 พันล้านดอลลาร์สำหรับ WhatsApp เป็นกลยุทธ์เชิงรับที่มีเป้าหมายเพื่อกำจัดภัยคุกคามในระยะยาว
Daniel Matheson ตัวแทนฝ่ายกฎหมายของ FTC กล่าวในชั้นศาลว่า “Meta ไม่เลือกแข่งขัน แต่เลือกซื้อกิจการเพื่อทำลายการแข่งขัน” พร้อมเปิดเผยอีเมลอีกฉบับจาก Zuckerberg ที่พูดถึงแนวคิดในการ “neutralise” Instagram ซึ่ง FTC มองว่าเป็นหลักฐานสำคัญที่แสดงเจตนาในการผูกขาด
อย่างไรก็ตาม ทนายความของ Meta ยืนยันว่า ทั้งสองดีลนั้นถูกตรวจสอบและอนุมัติจากหน่วยงานกำกับดูแลแล้วในเวลานั้น และการซื้อกิจการก็มีเป้าหมายเพื่อพัฒนาแพลตฟอร์มให้ดีขึ้น ไม่ใช่เพื่อครอบงำตลาด พร้อมเสริมว่า “การเข้าซื้อเพื่อสร้างสรรค์และขยายธุรกิจ ไม่เคยเป็นสิ่งผิดกฎหมาย และไม่ควรถูกมองว่าเป็นเช่นนั้นในกรณีนี้”
Meta เปิดเผยว่า ปัจจุบันบริษัทมีผู้ใช้งานประจำวันรวมกว่า 3.27 พันล้านคนทั่วโลก และคาดว่า Instagram จะสร้างรายได้โฆษณากว่า 50% ของรายได้ในสหรัฐฯ ภายในปีนี้
คดีนี้ยังสะท้อนความสัมพันธ์ทางการเมืองของ Meta กับอดีตประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ซึ่งมีรายงานว่าบริษัทได้บริจาคเงิน 1 ล้านดอลลาร์ให้กับกองทุนพิธีสาบานตนของทรัมป์ รวมถึงแต่งตั้งบุคคลใกล้ชิดของทรัมป์เข้าสู่บอร์ดบริหาร และยินยอมจ่ายเงิน 25 ล้านดอลลาร์เพื่อยุติคดีความกรณีแบนบัญชีทรัมป์หลังเหตุการณ์จลาจลที่รัฐสภาเมื่อปี 2021
Zuckerberg ยังถูกระบุว่าได้เข้าพบทรัมป์โดยตรงที่ทำเนียบขาวในช่วงไม่กี่สัปดาห์ที่ผ่านมา เพื่อพยายามเจรจาให้รัฐบาลยุติคดี FTC แต่เมื่อ BBC สอบถาม Meta เกี่ยวกับรายงานดังกล่าว บริษัทหลีกเลี่ยงการตอบตรง ๆ โดยระบุเพียงว่า “คดีของ FTC ขัดแย้งกับข้อเท็จจริงในความเป็นจริง”
การพิจารณาคดี FTC v Meta คาดว่าจะใช้เวลาประมาณ 2 เดือน และเกิดขึ้นในช่วงที่สหรัฐฯ กำลังเร่งตรวจสอบอำนาจผูกขาดของบริษัทยักษ์ใหญ่เทคโนโลยี โดยก่อนหน้านี้ กระทรวงยุติธรรมเพิ่งชนะเฟสแรกของคดี Google จากข้อกล่าวหาว่า Google ผูกขาดตลาดการค้นหาออนไลน์ ซึ่งถือเป็นกรณีตัวอย่างสำคัญของแนวทางการบังคับใช้กฎหมายแข่งขันเสรีที่เข้มงวดขึ้นในยุคหลัง
อย่างไรก็ตาม นักวิชาการกฎหมายหลายฝ่ายมองว่าคดีของ FTC กับ Meta อาจยากต่อการพิสูจน์ให้ศาลเชื่อว่า Meta ผูกขาดจริง เนื่องจากตลาดโซเชียลมีเดียในปัจจุบันมีการแข่งขันสูง และยังมีคู่แข่งรายใหญ่อื่น ๆ เช่น TikTok, X (Twitter เดิม) และ YouTube ที่แบ่งฐานผู้ใช้จำนวนมากออกไปจาก Meta อย่างเห็นได้ชัด
ที่มา : Meta Fights to Keep Instagram and WhatsApp, as Antitrust Trial Begins – WSJ
Mark Zuckerberg called to testify in Facebook parent Meta’s antitrust trial – CBS News
